In mijn eerdere artikel ‘Hoe kun je een Labradoodle pup laten socialiseren?’ ga ik in op het verschil tussen socialiseren en habitueren van je Labradoodle puppy. In dit artikel ga ik verder in op hoe je je hond leert socialiseren, dan met name gericht op een Labradoodle natuurlijk. Hoe je aan de hand van het stellen van doelen en het observeren van zijn gedrag, je hond al vroeg in zijn leven leert wennen aan veel verschillende prikkels. Hij zal er zijn hele leven voordeel van hebben.
Je hond laten socialiseren is enorm belangrijk en er op jonge leeftijd starten is enorm belangrijk. Een puppy leert snel en het zorgt ervoor dat hij rustig reageert op de vele verschillende prikkels in zijn leven. Denk aan mensen, andere honden of dieren, auto’s, fietsen, kinderen etc. We kunnen de genen van onze honden niet veranderen. We kunnen ze trainen, hun hele leven lang.
Maar het socialiseren (leren omgaan met nieuwe dingen) leren honden vooral op jonge leeftijd. Het socialiseren van een jonge pup is eenvoudiger dan het socialiseren van een oudere hond. Daarom is het het beste om zo vroeg mogelijk te beginnen. Toch snap ik dat dat niet altijd lukt, bijvoorbeeld als je een oudere hond uit het asiel neemt. Dan adviseer ik je toch om dit hetzelfde aan te pakken als met een pup, maar dan meer geduld te hebben. Merk je alleen dat het gedrag niet verbetert of bijvoorbeeld verslechtert (meer agressie)? Ga dan naar je dierenarts en vraag hulp.
Hieronder leg ik 2 methodes uit om je hond te socialiseren en hoe je de methodes kunt combineren.
Primaire socialisatie periode
Net als bij ons mensen leren jonge honden sneller dan oudere honden. Bij het socialiseren van honden spreken we van een primaire socialisatie periode. De primaire socialisatie periode start wanneer een puppy ongeveer 3 weken oud is en eindigt tussen de 12 en 16 weken. Er is geen afhankelijk van de grootte van de hond, dus deze tips zijn ook voor een mini Labradoodle. Deze periode is afhankelijk van het ras. De primaire socialisatie is dus zoiets als de kindertijd voor honden.
Als jouw hond al wat ouder is moet je het zeker niet opgeven. Het is nooit te laat om je hond te socialiseren.
Angst voor nieuwe dingen
Honden hebben van nature angst voor nieuwe dingen. We noemen dit Neofobie. Jonge puppies gaan door ‘angstfases’. In deze fases zijn ze sensitiever voor enge dingen. Soms zie je dat een puppy plots angstig is voor bijvoorbeeld afval, terwijl het de dag daarvoor dat niet eens zag. Misschien herken je dit?
Het is daarom belangrijk dat je je hond al vroeg aanleert hij niet angstig hoeft te reageren op nieuwe dingen in zijn leven. Socialiseren is je hond laten wennen aan vele verschillende dingen, waardoor hij zelfverzekerder en gelukkiger door het leven zal gaan wanneer hij wordt geconfronteerd met nieuwe mensen, dingen en situaties.
Onzekere hond socialiseren
Honden kunnen onzeker of angstig zijn. Een onzekere of angstige hond is een hond die van nature al op jonge leeftijd wat terughoudend is. Onzekere honden raken gemakkelijk opgewonden van nieuwe prikkels of bijvoorbeeld spannende én super leuke dingen. Onzekere honden hebben wat extra aanmoediging en steun van ons nodig. Een onzekere hond is niet per definitie een bange hond. Een onzekere hond is gevoeliger om bang te worden/zijn. Een (gebrek) aan ervaring met bepaalde prikkels kan leiden tot angst/bangigheid. Goede socialisatie is erg belangrijk.
Bange honden socialiseren
Een bange hond is over het algemeen niet constant bang. Angst is een emotie die de hond voelt bij een bepaalde prikkel(s). Een bange hond reageert, net als wij mensen, op deze emotie. Het kan zijn dat hij vanwege de angst die hij voelt, weg wil (gaat trekken), plots stil gaat staan (bevriest), wild gaat doen, grommen, blaffen, of zelfs vechten (aanvallen). Een hond kan af en toe bang zijn, maar als je hond vaak ‘angstig’ reageert, is het slim om bij de dierenarts langs te gaan.
Als je merkt dat je hond onzeker en/of angstig reageert, blijf dan zelf kalm en en reageer normaal. Geef je hond de controle over de situatie. Laat hem zelf onderzoeken (snuffelen) en observeren (rustig rondkijken). Geef je hond het vertrouwen dat hij het goed is, steun je hond. Ga geregeld naar deze plek/situatie. Ga bijvoorbeeld geregeld wandelen in het park waar je hond wat angstig wordt en bouw samen het vertrouwen op. Uiteindelijk zal de angstprikkel verminderen en zal je hond het in de buurt zijn van bijvoorbeeld andere honden of rondrennende kinderen als iets gewoons gaan zien.
Let op: zoek de confrontatie niet op. Wanneer je merkt dat de angst heftig is, blijf dan rustig en geef je hond de ruimte. Negeer je hond niet. Laat zien dat je er voor hem bent.
Hoe socialiseren ze puppy’s?
Socialiseren is niet alleen het blootstellen van je pup aan nieuwe dingen. Een zeer belangrijk aspect is je puppy gerust stellen, te kalmeren en vertrouwen te geven in het proces.
Twee methodes die vaak worden gebruikt zijn:
Methode 1: De “100 personen in 100 dagen” methode
In deze methode ligt de nadruk de hoeveelheid interacties waaraan een hond wordt blootgesteld. Het doel is je puppy bloot te stellen aan meer en meer mensen, plekken of dingen. Het toepassen van deze methode is lastig wanneer je puppy slechte ervaringen heeft of van nature wat angstig is of wanneer je hond verlegen is en snel overdonderd is of nerveus reageert op nieuwe ervaringen.
Het idee hierachter is dat je pup ongeveer 100 verschillende mensen in 100 dagen ziet. Dit kun je doen door hem meerdere keren mee te nemen naar drukke plekken. Je hoeft de mensen dan niet te gaan tellen totdat je bij de 100 uitkomt, het gaat om een richtlijn.
Methode 2: De ‘Alles is geweldig’ methode
Een andere vaak toegepaste methode is dat alles in het leven van je hond geweldig is. Je laat je puppy in aanraking komen met mensen die hem allemaal iets lekkers geven. Je geeft hem iedere keer een beloning als hij een andere hond tegenkomt. Hij mag zoveel spelen als hij wil. Klinkt goed, niet? Een geweldig hondenleven. Zo lijkt het….
Er is alleen een probleem met deze methode. Je weet niet hoe rustig je puppy in deze drukke wereld leeft. Je puppy kan plots nerveus of agressief reageren wanneer hij iets ziet dat hij niet kent. Of trekt aan de lijn als hij een onbekende hond tegenkomt of een baby plots hoort krijsen. Daarom is het belangrijk je puppy goed te laten socialiseren. Misschien zijn deze methodes niet perfect, maar ze zijn nog altijd beter dan totaal niet socialiseren.
Beide methodes focussen primair op het ontmoeten van andere mensen en honden, maar andere potentiële prikkels komen niet aan bod. Naast het ontmoeten van andere mensen en honden is het van groot belang dat je hond ook kalm blijft, wanneer hij in aanraking komt met vreemde ondergronden, langsrijdende auto’s of fietsen, bezoekjes aan de dierenarts, mensen in rolstoelen en andere nieuwe angstige situaties. Dit kan ook met behulp van een clicker methode.
Socialiseren is niet alleen het ontmoeten van mensen en honden. Socialiseren gaat over je hond met alles in aanraking te laten komen waar een hond in zijn leven tegen aan zou kunnen lopen.
Combineer de methodes
Het combineren van beiden methodes biedt je de mogelijkheid om je puppy te leren omgaan en rustig te blijven in vele verschillende situaties met verschillende mensen, honden, dieren, geluiden, ondergronden en locaties.
Hond van 2 jaar socialiseren
Ook honden gaan door de puberteit. De puberteit bij honden verschilt per ras, en teefjes gaan sneller door de puberteit. In de puberteit gaan honden door verschillende fases waarin ze meer last van angst(en) voelen. Daarom is het belangrijk dat wij ze begeleiden en steunen in het (opnieuw) socialiseren op de momenten dat je merkt dat je hond angstig is.
Vanaf 11 maanden tot de leeftijd van 2-4 jaar gaan honden door deze 2e puberteit. Honden zijn in deze fase emotioneel instabiel. De ene dag gaat alles lekker en de volgende dag gaat je hond plotseling ‘uit zijn dak’, of hij gedraagt zich angstig of zelfs agressief. Zelfs wanneer je hond als pup goed gesocialiseerd is kan hij juist in deze kwetsbare periode ineens angstig of terughoudend reageren. Let dus goed op de lichaamstaal en het gedrag van je hond.
Laat je hond positieve ervaringen opdoen en breng hem in aanraking met verschillende prikkels. Het overwinnen van angsten geeft je hond vertrouwen en bevestiging en hij zal zich zekerder en gelukkiger voelen.
Volwassen en oudere honden socialiseren
Socialiseren gebeurt meestal wanneer onze hond een puppy is. Een puppy leert gewoon sneller hoe hij moet omgaan met nieuwe situaties, mensen, andere dieren en objecten. Honden gaan door verschillende levensfases en soms maken honden dingen mee waar we niks van weten. Het socialiseren van volwassen, oudere of geadopteerde honden is een wat grotere uitdaging. Afhankelijk van de grootte van de hond, het ras, of de historie van bijvoorbeeld een geadopteerde hond, kunnen er soms gevaarlijke situaties ontstaan. Een grote hond die uit angst gaat trekken en jou daarmee verrast en zelfs meetrekt of omver trekt. Of een oudere hond die plots onzekerheid voelt en een andere hond wil aanvallen.
Het is belangrijk dat je vaak met je hond gaat wandelen. Hij kan lekker zijn energie kwijt en daarmee raakt hij vaak ook zijn eventuele nervositeit kwijt. Een goede stevige wandeling zal iedere hond kalmeren. Tijdens het wandelen wordt hij ook iedere keer geconfronteerd met verschillende nieuwe prikkels, geuren, geluiden, dieren, objecten, mensen en natuurlijk andere honden. Hij zal het gewoon gaan vinden en eventuele angst gevoelens zullen naar verloop van tijd verminderen.
Als er bij jou in de buurt een hondenpark is dan is dat een perfecte plek om je volwassen hond te laten wennen aan andere honden en mensen. Doe dit stap voor stap. Loop bijvoorbeeld de eerste paar keer gewoon op grote afstand van het hondenpark. Je hond kan wennen en op veilige afstand kijken naar de andere honden en de omgeving. Vervolgens kun je steeds iets dichter naar het hek lopen.
Laat je hond snuffelen en in eigen tempo wennen aan de andere honden en trakteer hem als hij op een rustige en vriendelijke manier omgaat met andere honden. Hiermee laat je zien dat hij het goed doet. Het bevestigt hem in zijn gedrag. Alleen, wanneer je hond (nog) angstig of agressief reageert, loop dan rustig samen weg. Geef je hond de ruimte om vertrouwen op te bouwen. Je hond weet heel goed wanneer hij zich goed voelt en wanneer hij meer aandurft.
In feite geldt voor honden ongeveer hetzelfde met het wennen aan mensen in jouw omgeving. Stel mensen één voor één voor. Geef je hond de ruimte om te snuffelen. Moedig hem aan als het goed gaat. Trakteer hem. Oudere honden houden van rust en voorkom daarom dat je hond plots in een groep vreemde mensen terecht komt. Het kan zijn angst bevestigen en daar worden geen van jullie beiden happy van.
Het blijven socialiseren van volwassen en oudere honden of het opnieuw socialiseren van geadopteerde honden kost tijd, geduld en veel herhaling. Wees daarom geduldig met je hond en wees lief voor hem. De vooruitgang kan (soms) traag zijn, maar het is de moeite waard.
Zorg voor een rustige, liefdevolle omgeving en bouw samen positieve associaties en ervaringen op. Wanneer het niet helemaal gaat zoals je zou willen, wordt dan niet boos, trek niet aan de riem wanneer je hond blaft of gromt, of angstig reageert. Leidt hem af van de situatie. Loop een andere kant op. Neem een speeltje mee of laat hem met een tak spelen. Hij zal de angst snel vergeten.
Mocht je meer hulp nodig hebben bij het leren socialiseren van je oudere hond, dan kun je contact opnemen met een professionele trainer of jouw dierenarts.
Hond socialiseren met andere dieren (konijnen en katten)
Wanneer je besluit om verschillende soorten dieren in huis te nemen, dan is het van belang dat je je goed voorbereidt. De verschillende soorten dieren hebben verschillende instincten en karakters. Een konijn is bijvoorbeeld een prooidier, terwijl honden en katten jagers zijn. Van nature jagen honden en katten eigenlijk op konijnen. Het betekent natuurlijk niet dat de verschillende dieren niet samen in een huis kunnen leven.
Hieronder geef ik een paar tips om verschillende diersoorten aan elkaar te laten wennen. Neem de tijd en bouw de relatie van de verschillende huisgenoten langzaam op.
Nooit alleen in één ruimte
Laat de verschillende dieren nooit alleen in één ruimte. Dieren zijn dieren en soms zullen hun instincten het overnemen. Zorg voor een veilige omgeving. Zorg ervoor dat jij controle hebt over de omgeving en de verschillende huisdieren. Denk hierbij aan een bench, een ren of een aparte kamer, een riem. Of leer je hond duidelijke commando’s aan.
Zorg voor een veilige afstand
Zet de verschillende huisdieren nooit zomaar bij elkaar en zeker niet zonder toezicht. Laat alle dieren op afstand aan elkaar wennen. Pas wanneer je ziet dat alle dieren ontspannen zijn kun je de afstand iets verkleinen. Het belangrijkste is dat alle dieren rust ervaren, zich veilig voelen. Wanneer één van de dieren onrustig is en/of wil wegrennen, zul je de andere dieren in een andere ruimte/plek moeten plaatsen. Blijf rustig en laat merken dat het geen straf is, en geef bijvoorbeeld een snack of een stevige knuffel aan het huisdier dat even verplaatst wordt.
Let op lichaamstaal
Honden, katten en konijnen hebben allemaal hun eigen lichaamstaal. Ze zullen elkaar dus niet altijd even goed begrijpen. Je konijn kan je hond uitdagen of andersom. Zorg voor positieve interacties en ervaringen tussen de verschillende dieren. Zorg bijvoorbeeld voor afleiding met eten, het geven van aandacht en het spelen. Laat de verschillende dieren nooit samen alleen in een ruimte.
Voorkom instinctief gedrag
Hoe leuk het soms ook is om je hond en de cavia samen te zien, forceer het niet. Als één van de dieren niet wil, dan wil hij niet en dat moet je respecteren. Een ongeluk zit in een klein hoekje, Voorkom dat de dieren achter elkaar aan gaan zitten. Het natuurlijke instinct van je hond kan het onbedoeld overnemen.
Voorkom uitdagen
Voorkom dat de hond jullie konijn of cavia gaat uitdagen. Het uitdagende gedrag van je hond kan angst oproepen bij het konijn. Het natuurlijke instinct neemt het over en je konijn of cavia vlucht. Waarop het jachtinstinct van je hond naar boven komt en hij achter je konijn of cavia aan gaat. Nog meer angst bij je konijn of cavia en dat is niet goed voor de gezondheid.
Honden houden ook van blaffen. Het is vaak ook een manier om uit te dagen. Laat je hond dan ook niet blaffen in de buurt van de kooi, of met zijn poten tegen de tralies van de kooi klauwen. Zorg dat de kooi van jouw konijn of cavia een rustige en veilige plek isi.
Gewenning via geur
Ruiken is voor alle dieren één van de belangrijkste zintuigen. Via de geur kunnen dieren zich veilig of juist onveilig voelen. Laat je konijn bijvoorbeeld wennen aan de geur van ‘de ander/de hond’. Dit kun je heel simpel doen door een handdoek met de geur van je hond bij zijn kooi neer te leggen. Wanneer je ziet dat je konijn niet stresst, dan is dat een teken dat hij vertrouwd is met de geur van de hond en zich er veilig bij voelt. Wrijf de handdoek nogmaals over je hond en daarna zachtjes over het konijn.
Beiden dieren raken meer en meer gewend aan elkaars geuren. Pas echter goed op de lichaamstaal van je konijn. Als je ziet dat hij gestrest is vanwege de geur dan zul je even pauze moeten nemen in het gewenningsproces. De kooi is zijn veilige plek. Als je hond juist gestrest raakt van de geur van je konijn, dan kan bijvoorbeeld een feromonenspray- of stekker helpen. De geurstoffen (feromonen) in de spray zorgen ervoor dat je hond zich veilig en vertrouwd voelt en het voorkomt ongewenst stressgedrag. Je dierenarts kan je hierin adviseren.
Combinatie hond-konijn
Als voorbeeld wil ik de combinatie van een hond en een konijn geven. Ga aan de slag met het wennen aan elkaars geuren. Wanneer het konijn gewend is aan de geur van de hond, kun je de dieren dichter bij elkaar brengen. Een drukke hond is niet fijn voor het konijn, dus ga bijvoorbeeld eerst een lekker stuk wandelen met de hond zodat hij moe is. Houd je hond in eerste instantie aan de lijn en speel rustig met hem. Houdt je tegelijkertijd ook je konijn in de gaten. Kijk of je konijn rustig en ontspannen is.
Als dit goed gaat kun je ze weer ietsje dichter bij elkaar brengen. Let ook goed op je hond. Is en blijft hij rustig? Vergeet niet om beide dieren geregeld te belonen voor hun rustige gedrag. Als het aan de lijn goed gaat, dan kun je hond los laten en start je weer het oefenen op afstand en langzaam aan steeds dichter bij elkaar van de huisdieren. En vergeet niet, laat je huisdieren nooit samen alleen, zonder toezicht, in een ruimte.
Ze worden nooit vrienden
Natuurlijk hoop ik dat de bovenstaande stappen gaan werken voor jouw huisdieren, maar ze bieden geen garantie. Het kan gebeuren dat jouw huisdieren elkaar echt niet leuk vinden. Je zult dit moeten accepteren. Zorg daarom altijd voor veilige ruimtes voor al de huisdieren. Laat de dieren nooit met elkaar alleen. En? Wie weet? Ooit? Wie weet raken ze aan elkaar gewend en gedogen ze elkaar.
Mocht het echt onhoudbaar worden? Dan is het in het belang van iedereen dat je, hoe triest het ook is, een ander adres voor één van de dieren zoeken.
Wat is het doel?
Allereerst moet je voor jezelf en je hond vaststellen wat belangrijk is. Denk hierbij aan wat je zou willen dat hoe je hond zich voelt en gedraagt. Wat is belangrijk?
- Dat hij tijdens het wandelen kalm blijft wanneer hij kinderen, andere honden, of dieren en mensen tegenkomt.
- Dat hij zelfverzekerd over roosters op straat loopt en rond waaiend vuil negeert.
- Dat hij rustig blijft wanneer fietsers langsrijden of wanneer hij mensen met krukken, of in rolstoelen ziet.
- Dat hij geluiden zoals vuurwerk of sirenes of krijsende baby’s negeert.
- Dat hij met andere dieren goed overweg kan.
Dit betekent dat je vaak moet gaan wandelen met je hond. Beloon je hond tijdens deze wandeling als hij zijn aandacht op jouw richt en heel rustig alles in zijn omgeving negeert, zoals bijvoorbeeld andere dieren, mensen en honden.
Het is van belang dat je hond een kalm leven heeft. Te veel prikkels zijn niet goed voor je hond. Wanneer hij iets nieuws of spannends ervaart, laat hem iedere keer zijn aandacht op jou richten. Als je hond dit goed doet, geef hem dan een snack. Blijf rustig, want jouw rust geeft hem rust. Hij leert zo dat je er voor hem bent. Nieuwe, spannende dingen worden na verloop van tijd minder spannend. Hij ervaart kalmte wanneer hij connectie met jou maakt.
Denk in alle situaties goed na en blijf de connectie zoeken. Laat anderen je hond niet snel aaien als je hem aan het trainen bent. Hiermee leert hij kalmer te worden en wordt je hond niet afgeleid van de training. Maar als je hond een en al energie en/of hyperactief is, dan is het van belang dat hij jou aankijkt en contact met jou maakt in plaats van met andere dingen.
Geef je hond de ruimte om zelf te ontdekken hoe hij zich voelt
Wanneer je hond, voor wat voor reden dan ook, wat nerveus reageert, dan laat je hem zelf uitzoeken wat hij wil. Wanneer hij direct weg wil, dan is dat prima. Maar misschien vindt hij het spannend, maar is hij ook wat nieuwsgierig, dan geef je hem een snack. Onthoud de situatie en zorg dat je dit weer gaat testen. Wanneer hij echt angstig is, dan moet je hem uit die situatie halen. Loop weg en verleg de aandacht.
Door iedere situatie op deze manier te benaderen forceer je niets bij je hond en krijgt hij meer zelfvertrouwen. Je hond leert dat iets angstig kan zijn, maar dat het niet super eng hoeft te zijn met jou aan zijn zijde. Samen bouwen jullie zijn vertrouwen op. Wanneer je hond nog niet helemaal klaar is voor een situatie dan zul je zien dat hij wat nerveus is, of bijvoorbeeld gaat grommen. Geef hem een snack, pak hem op en vertrek. Probeer het later weer eens of oefen op een andere manier.
Leer je hond om zich op jou te focussen en de wereld kalm te negeren.
Honden socialisatie cursus
Je hond laten socialiseren met de hulp van een professionele trainer is een leuke activiteit voor jou en je hond. Jij en je hond raken goed aan elkaar gewend en tegelijkertijd leren jullie op positieve manier met elkaar om te gaan. Tijdens een socialisatie cursus leer je ongewenst gedrag van je hond kunt voorkomen en er wordt aan vele verschillende aspecten van de socialisatie van je hond gewerkt, zoals ook benchtraining, rustig wandelen, de omgang met andere dieren, mensen, en situaties.
Er wordt ook aandacht besteedt aan de verschillende levensfases van honden en er wordt ‘geoefend’ in de praktijk. Wil je meer zekerheid in de omgang met je hond en wil je meer zelfvertrouwen? Dan raad ik je zeker aan om een socialisatie cursus in de buurt te zoeken. Of download de gratis preview van mijn Handboek de (Australian) Labradoodle. Daar zie je alle hoofdstukken en krijg je een indruk van wat mijn handboek (eBook) voor jou kan betekenen. Hierin staat al mijn kennis gebundeld.
Conclusie
Het socialiseren van je hond moeten een relaxte, zelfverzekerde, activiteit zijn. Het moet een positieve ervaring voor je hond zijn. Het mag niet té spannend zijn.
Beloon je hond als hij kalm blijft als hij andere mensen en spannende situaties tegenkomt. Als hij kalm blijft kunnen mensen hem misschien zelfs even aaien. Beloon je hond als hij tijdens het wandelen rustig naar een andere hond of een bewegend object kijkt en zich direct daarna op jouw focust. Laat hem vrij van de lijn met honden die hij tolereert en die hem tolereren. Als je hond een andere hond ziet en naar jou kijkt voor toestemming. Laat hem dan snuffelen als je zeker weet dat het goed zal gaan. Doe dit alleen als je 100% weet dat het veilig is.
Wanneer je merkt dat je hond, ondanks al je werk, constant angstig blijft reageren, agressief of nog hyper enthousiast is, misschien is het dan verstandig om te gaan samenwerken met een professionele trainer.
Gratis voorproefje van het Hondenprotocol
Download een gratis exemplaar van het populaire e-book Het Hondenprotocol. Krijg een inkijk en voorproefje van deze succesvolle methode van Gerrit. Met de tips uit dit gratis exemplaar begin je vandaag nog met de eerste stap naar beter gedrag van jouw hond.
Van basis tot gevorderd: Gerrit’s methode omvat alles, van de basiscommando’s tot meer gevorderde gehoorzaamheidstraining. Meer dan 3.000+ tevreden hondeneigenaren gingen je voor!