Snap jij de lichaamstaal van honden?

Heb jij inzicht in de lichaamstaal van je hond? Er zijn heel wat misverstanden over de lichaamstaal van honden en we zouden zomaar iets anders kunnen zien in het gedrag van onze hond, dan wat onze hond ermee bedoelt of wat hij voelt. In dit artikel vertel ik je signalen die je hond afgeeft en wat hij hiermee bedoelt, om misverstanden te voorkomen. 

Honden communiceren op non verbale wijze. Zij communiceren vooral via lichaamstaal en gebruiken daarvoor bijna al hun lichaamsdelen, zoals hun staart, hun oren, hun haren/vacht, hun neus, hun lippen of bijvoorbeeld de stand van hun lichaam. Soms gebruiken ze alle lichaamsdelen en soms gebruiken ze één lichaamsdeel. Het is dus belangrijk dat je goed op de lichaamstaal van je hond let. Dat vooral leert je hond ‘te lezen’.

Soms zijn signalen van honden duidelijk zichtbaar, maar vaak zijn de signalen niet duidelijk of zeer subtiel. Sommige signalen zijn van korte duur. Het is daarom belangrijk dat je de signalen van jouw hond herkent. Daarmee leer je je hond beter begrijpen en kun je hem beter begeleiden bij het omgaan met deze emoties. Goed observeren en interpreteren kan miscommunicatie en eventuele problemen voorkomen.

Wees daarom opmerkzaam en let op de kleine nuances in de lichaamstaal van jouw hond.

Kwispelen met hun staart

Het is verbazingwekkend hoe vaak hondeneigenaren zeggen dat alles oké is, wanneer hun hond met zijn staart kwispelt. Terwijl ik dan zie dat de hond duidelijk ongelukkig is in de situatie waarin hij zich bevindt, zoals bijvoorbeeld wanneer hij in de buurt is van een andere hond en zich angstig voelt. Het kwispelen met de staart kan natuurlijk betekenen dat een hond blij is en vaak is dat ook het geval. Wanneer de staart van je hond lekker los, breed en vrij slingert, en zijn kont los meebeweegt, dan zal je hond blij en gelukkig zijn. Oftewel, je hond kwispelt vrij en blij en het lijkt erop dat je hond jou en anderen vertelt “de hemel is blauw, de vogeltjes zingen en ik ben blij”.

Alleen wanneer de staart van je hond naar beneden staat, en in een strakke, vaste bocht kwispelt, dan is je hond waarschijnlijk nerveus, zenuwachtig, gespannen, angstig of het is een teken van nederigheid. Een staart die omhoog staat en stijf kwispelt kan zelfs een teken van dominantie of zelfs agressie zijn. Er zijn vele nuances ten aanzien van de positie en de beweging van de staart van honden en het belangrijkste is dat het kwispelen van de staart van je hond niet altijd aangeeft dat hij blij of vriendelijk is. Iedere kwispel heeft een communicatiedoel.

Let dus goed op het kwispelen van jouw hond, want het kan, naast blijdschap, ook een teken van opwinding, agressie, spanning, angst of onzekerheid zijn. Daar moet je dan ook naar handelen en je hond uit die ‘energie’ halen.

Agressieve lichaamstaal “vertonen”

Aan de andere kant, ga er zeker ook niet direct vanuit dat wanneer je hond bijvoorbeeld wild aan de riem trekt en begint te blaffen, dat je hond agressief is. Vaak is er bij dit soort gedrag/lichaamstaal sprake van een op angst gebaseerde reactie. Wanneer een hond zich niet op zijn gemak voelt bij een andere hond, of een persoon, dan zal hun dreigende houding, van trekken en blaffen, hun manier zijn om het grote ding te laten verdwijnen. Wanneer je hond heeft geleerd dat dit werkt, dan zal hij dit gedrag blijven herhalen.

Een voorbeeld. Wanneer je met je hond aan de lijn wandelt en hij een andere hond op hetzelfde pad in het vizier krijgt, kan je hond zich oncomfortabel of zelfs angstig voelen. Hij uit zich dan door hard te gaan trekken, hij kan gaan uithalen of blaffen. De andere hond gaat dan misschien uit de weg en voor jouw hond betekent dit ‘succes’. Zo van: het is gelukt! Die onbekende hond is weg, omdat ik heb laten zien dat er met mij niet te spotten valt.

Je eerste reactie zal zijn om dit gedrag te straffen. Maar dat is niet de oplossing. Het is aangeleerd gedrag. Het beste is om de onderliggende emotie te veranderen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het geven van een lekkere snack las er een andere hond jullie kant op komt. Dan haal je hem uit zijn ‘gewoonte’ om te gaan blaffen en creëer je een nieuwe positieve associatie. Wanneer je hond uiteindelijk geen dreiging meer voelt, wanneer er een andere hond jullie richting oploopt, zal het ‘agressieve gedrag’ verdwijnen.

Ik wil absoluut niet de suggestie wekken dat iedere hond die agressief gedrag vertoont ‘niet agressief’ is, want sommige honden zijn agressief. Dat heeft dan ook een reden. Alleen zie niet alle agressieve lichaamstaal als ‘agressie’, want het kan ook een op angst gebaseerde reactie zijn.

Grommen tijdens het spelen met je hond

Ik krijg geregeld de vraag ‘Mijn hond gromt naar mij, ik maak me zorgen’. Maar vaak, na wat doorvragen, blijkt dat het grommen meestal gebeurt tijdens het spelen met de hond. Want er dan gebeurt is dat de hond bij het heen-en-weer trekken met een speeltje gromt. Allereerst er is niks verkeerds aan trekspelletjes met je hond. Het is echter wel verstandig om dit soort spelletjes op de juiste wijze te spelen. Dit betekent dat je tijdens het spelen af en toe pauzeert, dat er niet gebeten wordt in vingers of andere lichaamsdelen en dat jij de controle over het spel hebt. Jij bent en blijft de baas. Het gaat niet om het winnen van het spel. Het gaat om het spelen.

Wil je weten hoe je op een goede manier met je hond speelt? Dan raad ik je zeker aan dit artikel te lezen “Dit is waarom spelen met je hond belangrijk is!”

Het is heel normaal dat honden tijdens het spelen grommen, zowel met mensen als met andere honden. Natuurlijk zijn sommige gromgeluiden bedreigend en daarom moet je het spelen altijd goed in de gaten houden. Hoe en wanneer vindt het grommen plaats? In welke context en omstandigheden? Pas op als er kinderen bij zijn. Een hond kan zomaar naar ze uithalen in het spel.

Als een hond gromt en je niet zeker weet wat het betekent, dan is het verstandig om met dit spelletje te stoppen. Als het je eigen hond betreft, zul je de achterliggende oorzaak moeten achterhalen en zou ik op zoek gaan naar een oplossing voor je hond. Eventueel met de hulp van een hondentrainer of je dierenarts.

Bestijgen of berijden

Sommige mensen moeten er om lachen, anderen vinden het vervelend: bestijgen of berijden bij honden. Honden doen het op de rug van hun baasje, op knuffels, dekentjes of kinderen. Gênant is het wel voor veel hondeneigenaren. Er zijn mensen die zeggen dat het berijden onderdeel is van spel, anderen beweren dat het te maken heeft met dominantie. Het rijgedrag kan seksueel zijn, zeker wanneer het bij jonge, niet gesteriliseerde honden plaatsvindt; maar er zijn ook andere redenen voor het rijgedrag van honden.

Veel mensen dat dit een teken van dominantie is, maar dat is het niet. Ook honden die onderdanig zijn, kunnen andere honden berijden. Maar wat is het dan wel?

De meest voorkomende oorzaak is opwinding en dan ik bedoel niet seksuele opwinding, maar gewone opwindende of spannende situaties. Je hond heeft dan een soort ongerustheid. Je ziet vaak dat honden die in groepen spelen tegen elkaar oprijden. Het is normaal speelgedrag, voor zover de ‘ontvangende’ hond er geen probleem mee heeft. Natuurlijk dien je als hondeneigenaar het gedrag in de gaten te houden en zul je moeten ingrijpen wanneer het gedrag tot problemen leidt.

Rijgedrag kan ook een reactie zijn op stress. Het kan zelfs een vraag om aandacht zijn, zoals bijvoorbeeld honden die tegen het been van de eigenaar oprijden. Ga er niet direct vanuit dat het rijgedrag van je hond seksueel is, want er kan een heel andere oorzaak kan zijn voor het rijgedrag van je hond.

Een hoge lichaamshouding betekent zelfverzekerdheid

Honden die een hoge houding hebben, met opgerichte staart en oren, en met hun lichaam naar voren staan zouden zelfverzekerde honden zijn. Is dat ook echt zo? Zelfverzekerde honden hoeven zich niet groter te maken. Zelfverzekerde honden zijn gewoon ontspannen en zullen zich niet druk maken over andere honden of vreemde situaties. Alleen honden die onzeker zijn hebben juist de neiging om zich groter te maken en ze willen imponeren. Deze honden zien er vaak gespannen en onzeker uit, maar zullen dit proberen te verbloemen achter hun houding, hun lichaamstaal.

Let dus goed op de lichaamssignalen van je hond. Afhankelijk van de context en wat een hond ooit heeft meegemaakt, kunnen honden zich bedreigd voelen. Maar je hond kan zijn staart ook omhoog steken wanneer hij bijvoorbeeld opgewonden. Of wanneer een hond zijn oren opricht en vooruit houdt, kan het zijn dat hij zich bijvoorbeeld wat onzeker voelt en hij dus gefocust is op omgevingsgeluiden die hij beter wil horen en kan nagaan wat er gaande is. Het is een teken van alertheid en hoeft echt niet te betekenen dat hij dus zeker van zichzelf is.

Op zijn rug draaien: bang en onderdanig

Dit idee van ons hondeneigenaren is echt onjuist. Honden die lekker met andere honden spelen vertonen vaak dit gedrag. Uit onderzoek is gebleken dat dit gedrag niet betekent dat er sprake is van angst of onderdanigheid van de op zijn rug liggende hond. Sommige honden draaien nou eenmaal graag op hun rug, gewoon omdat het lekker ontspannen is, en bijvoorbeeld heerlijk is om op hun buik gekrabd en geaaid te worden.

Er is hier sprake van aangeleerd gedrag en je kunt je afvragen of dat een probleem is of niet?

Opstaande haren/vacht: teken van agressie

Vaak associëren we opstaande haren bij honden met agressie en een hond die wil ‘aanvallen’. Alleen, opstaande rug- en nekharen kun je vergelijken met kippenvel bij mensen. Er is sprake van een plotselinge spanning, of van opwinding, en de haren gaan plots overeind staan. De spanning hoeft echter niet per definitie agressieve spanning te zijn. Wat het kan zijn:

• Je hond schrikt plotseling
• Je hond heeft een nieuwe ontmoeting met een andere hond of situatie
• Wanneer hij met een andere honden heftig aan het spelen is.

Kortom het heeft allerlei verschillende redenen. Omhoog staande haren bij honden is over het algemeen een reflex op een spannende situatie en/of emotie, en zodra de spanning wegvalt zullen zijn haren weer normaal gaan liggen.

Samenvattend

Het gedrag en de lichaamstaal van je hond kan verschillende oorzaken hebben, dus bekijk zijn gedrag en lichaamstaal en kijk wat je zou kunnen doen om hem te helpen. Ga niet automatisch ergens vanuit en bekijk het patroon in het gedrag van je hond. Berijden is geen teken van dominantie en grommen tijdens het spel kan ook onschuldig zijn. Blijf goed opletten en zelf nadenken. En twijfel? Raadpleeg dan je huisarts, hondentrainer of lees nog meer tips in mijn eBook ‘Handboek de (Australian) Labradoodle‘. Download ook de gratis versie.

Gerelateerde artikelen

Wil je meer lezen over de verzorging van jouw Labradoodle? Bekijk dan ook één van deze artikelen:

• Dit is waarom spelen met je hond belangrijk is!
• Hoe kun je omgaan met epilepsie bij honden?
• Hoe kan ik bijten bij mijn hond afleren?
• Tips hoe om te gaan met roedelgedrag bij Labradoodles
• Hoe kun je een Labradoodle pup laten socialiseren?
• Hoe corrigeer ik mijn (Australian) Labradoodle? 3 voorbeelden!
• Hoe beloon ik goed gedrag van mijn (Australian) Labradoodle?
• Commando’s aanleren met behulp van een stappenplan
• De Australian Labradoodle en kinderen: kan dat?

Labradoodle Geheimen (e-book)

Er is een eBook genaamd “Labradoodle Geheimen” die je helpt om je Labradoodle met positieven methodes op te voeden tot een lieve, gezonde en gehoorzame hond. Het eBook bevat alles wat je moet weten over de training, opvoeding en verzorging van de Labradoodle. In 20 hoofdstukken vertelt Piet de Jong zijn tips en tricks voor de training en opvoeding van de Labradoodle.

Meer informatie via de link hieronder: Ga naar Labradoodlegeheimen.nl >